خنثی کردن سم مرگبار مارها با نانوژل جدید!
به گفته سازمان بهداشت جهانی، مارها در سال حدود ۵ میلیون نفر را نیش می زنند که بیش از ۱۰۰٫۰۰۰ نفر آنها قربانی می شوند، جدای از اینکه عده بسیاری هم با صدمات دیگری از جمله قطعی عضو دستبگریبان هستند. در حال حاضر پادزهر هایی برای مقابله با سم مار تولید می شود علاوه بر گران بودن، دشواری های زیادی هم برای تولید دارند. اما گروهی از محققان دانشگاه ایروین کالیفرنیا (UCI) توانسته اند جایگزین مصنوعی با ماندگاری طولانی تولید کنند که می تواند سم چند گونه از مارهای مختلف را خنثی کند که هم هزینه کمتری برای تولید آن صرف می شود و هم سریعتر ساخته می شود.
همانطور که می دانید برای تهیه پادزهر یکی از رایج ترین روش ها، تزریق دوز غیر کشنده ای از سم به یک اسب یا گوسفند است تا بدن حیوان آنتی بادی هایی علیه سم تولید کند و پس از آن این آنتی بادی برداشته و به یک پادزهر تبدیل می شود.
استفاده از این تکنیک به چند دلیل مشکل است. اول اینکه هزینه تولید آن بالا است، در همه مناطق از جمله مناطق روستایی که فقیرتر هستند و اکثریت گزش مارها در چنین جاهایی رخ می دهد در دسترس نیستند. همچنین باید این آنتی بادی ها در شرایط دمای پایین ذخیره و حمل شوند تا بتوانند موثر باشند. این مشکلات باعث شد تا محققین UCI به دنبال راه حل جایگزینی برای حل این مشکل باشند.
جفری اوبراین نویسنده ازشد این مقاله می گوید:” ما توانستیم با استفاده از پلیمر های مخصوص نوعی نانوژل بسازیم که می تواند در برابر طیف وسیعی از سموم برخی مارها مانند پادزهر عمل کرده و جلوی مشکلات حاصل از سم را بگیرند ضمن اینکه دردسر های پادزهر های طبیعی را ندارد.”
روش کاری این نانوژل ها به گونه ای است که در صورت گزش، سم باعث می شود پروتئین های خاصی را در خون ایجاد کنند که به سلول های قرمز حمله کرده و با از بین بردن آنها باعث مرگ می شوند، این نانوژل باعث جداسازی و خنثی کردن سم می شود و مانع از تولید پروتئین شده و اثرات سم را از بین می برد.
از آنجا که مواد تشکیل دهنده nanodote بسیار ازران و در دسترس می باشند و در صورت تولید پادتن برای مدت طولانی هم قابل نکه داری می باشند، به راحتی می توان از این نانوژل ها در مناطق دورافتاده استفاده کرد.
محققان در حال آماده سازی برای آزمایش های بالینی و ثبت اختراع آن هستند. در آینده ممکن است شاهد nanodote باشیم که می توانند در برابر زهر عنکبوت، عقرب و زنبور عسل نیز کارایی داشته باشند.
این تحقیق در مجله انجمن شیمی آمریکا منتشر شده است.