روشهاي درمانی جدید برای دیابت
بيماري ديابت يا همان قند خون به دليل اختلال در کارکرد لوزالمعده به وجود مي آيد، لوزالمعده میزان قند خون یا گلیسمی را کنترل می کند. در يک فرد سالم، بدن براي ثابت نگه داشتن ميزان قند خون به هورمون انسولين که از لوزالمعده ترشح مي شود نياز دارد. اما وقتی سلولهای لوزالمعده که به «سلولهای بتا» معروف هستند، کار خود را بدرستی انجام ندهند، این تعادل بر هم می خورد و فرد به بیماری دیابت مبتلا می شود، دو نوع ديابت داريم دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲
تعريف ديابت نوع ۱ و ۲
میریام کناپ، متخصص دیابت در دانشگاه آزاد بروکسل می گوید: «در دیابت نوع ۱ سیستم دفاعی بدن به سلول های بتا حمله می کنند و این سلول ها از بین می روند. در نتیجه بیمار دیگر سلول بتا ندارد و انسولین هم در بدنش ساخته نمی شود.
در دیابت نوع ۲، سلولهای بتا در لوزالمعده وجود دارند، اما از کار افتاده اند و به اندازه کافی انسولین نمی سازند.»
ساختن سلولهای بتا لوزالمعده برای درمان دیابت نوع ۱
طی ۳۰ سال گذشته، پژوهشگران در سراسر جهان تلاش هاي بسياري را براي ساخت سلولهای بتا در آزمایشگاه انجام داده اند که هيچ کدام به نتيجه نرسيده است. اما به تازگي گروهي از محققين به سرپرستی پروفسور شارفمن، در موسسه ملی سلامت و تحقیقات علوم پزشکی فرانسه بالاخره توانسته اند این کار را انجام دهند.
رافائل شارفمن در باره چگونگي ساخت اين سلولها می گوید: « ما توانستيم با پيوند تکه ای از سلول هاي جنيني لوزالمعده در موش، سلولهای مورد نیازمان یعنی سلول های بتا را به دست بياوريم، اما مقدار این سلول ها کافی نبود. به این سلولها ژنی موسوم به “ژن نامیرایی” اضافه کردیم که باعث شد تولید سلول های بتای انسانی در موش بیشتر شود. این سلول ها را از موش گرفتیم و در ظروف آزمایشگاهی کشت داديم، سلولهاي حاصل شده توانست ما را در پژوهش هايمان بسيار کمک کنند. پژوهشي درباره چگونگي نابود شدن، يا درست کار نکردن سلول های بتا در لوزالمعده بیماران دیابتی. شاید به این ترتیب بتوان برای درمان انواع مختلف دیابت داروهای جدید پیدا کرد.»
راهی برای درمان دیابت نوع ۲
امروزه ۸۵ درصد بیماران از دیابت نوع ۲ رنج می برند. این نوع دیابت که ظاهراً با اضافه وزن و چاقی رابطه مستقيم دارد، ممکن است بزودی تبدیل به ایپدمی و مشکلی فراگیر براي سلامت جامعه شود.
اما پاتریس کانی، پژوهشگر دانشگاه کاتولیک لوون بلژیک می گوید: نوعی باکتری در روده وجود دارد موسوم به «اکرمانسیا موسی نی فیلیا» Akkermansia muciniphila که می تواند در درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مفید باشد.
وی می افزاید: «این باکتری کاملاً تصادفی کشف شده است. در روده ما به طور طبيعي حدود صدهزارمیلیارد باکتری وجود دارد، و مدتهاست که می دانیم این باکتریها در هضم غذا نقش دارند اما در این مورد خاص ، تازه متوجه شديم که باکتری اکرمانسیا با سلولهاي بدن انسان وارد برهم کنش می شود و مصرف قند را در بدن تغییر می دهد، به این ترتیب از وخامت بیماری دیابت نوع ۲ می کاهند.»
وی در مورد امکان استفاده از این باکتری برای درمان دیابت نوع ۲ می گوید: «در واقع قصد داریم امکان استفاده از این باکتری را برای کسانی که در اثر چاقی مفرط، مبتلا به دیابت نوع ۲ هستند، بررسی کنیم. امیدواریم پس از چند سال، پاسخ را بیابیم و بدانیم که آیا می توان از این باکتری به صورت درمان مکمل برای بیماران دیابت نوع ۲ استفاده کرد یا نه.»