احتمال وجود حيات در سه سياره فرا خورشيدي!
یک تیم از اخترشناسان در رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) با استفاده از یک تلسکوپ که به طور خاصي طراحی شده براي شکار سیارات فراخورشیدی، توانستند سه سیاره را در مدار خورشید کوتوله که فقط ۴۰ سال نوری از زمین فاصله دارد را کشف کنند. به گفته محققان، هر سه سياره تازه کشف شده به طور بالقوه اي قابليت سکونت دارند. و از نظر اندازه و درجه حرارت، بهترین نامزدهای حال حاضبربرای زندگی فراتر از منظومه شمسی مي باشند.
ابتدا با استفاده از ابزار TRAPPIST (ترانزیت سیارات و اجرام تلسکوپ کوچک) در ایستگاه لاسیلا در ESO واقع در نزدیکی مجتمع ALMA در کویر آتاکاما در پرو، ستاره شناسان توانستند اين سه سياره را در حال چرخش به دور يک ستاره کوتوله قرمز به نام ultracool کشف کنند و لقب ۲MASS J23062928-0502285 را به آنها بدهند. که در حال حاضر به عنوان TRAPPIST-1 شناخته مي شوند.
مشاهدات بعدی با استفاده از تلسکوپ های قوی تر، ESO به قطر دهانه ۸ متر (۲۶ فوت) و تلسکوپ بسیار بزرگ HAWK-I که با امواج نزدیک به مادون قرمز کار مي کند، تایید کرده اند که سیاره در حال چرخش در اطراف TRAPPIST-1 که به نظر می رسد نزدیک به اندازه زمین هستند. دو تا از سیارات دوره های مداری به خوبی تعریف شده از حدود ۱٫۵ روز و ۲٫۴ روز دارند، در حالی که سومین سیاره به نظر می رسد تا حدودی کمتر پایدار باشد، با دوره مداری که به طور گسترده ای بین ۴٫۵ تا ۷۳ روز متفاوت است.
امانوئل جي هين، از انستیتو D اخترفیزیک و همکاران ژئوفيزيک از دانشگاه لیژ بلژیک و محقق و دانشیار در تیم TRAPPIST مي گويد: “با توجه به جمعیت روبه رشد کره زمین و مسیر ما جهت یافتن حیات در عالم کشف دلگرم کننده اي است.”
تا کنون، وجود مدار در ستاره کوتوله که فوق العاده سرد است يک نظريه بود، اما گويا در اين جهان قرمز، در حال حاضر یک سیاره تنها در اطراف یک ستاره قرمز کم نور یک سیستم کامل را تشکيل داده اند!
بنا بر اطلاعات بدست آمده ستاره کوتوله ultra cool، TRAPPIST-1 به طور قابل توجهی سردتر و قرمزتر از خورشید ماست، و از نظر اندازه بسیار بزرگتر از مشتری است. خيلي کم نور است که بدون تلسکوپ هاي بسیار بزرگ قابل مشاهده نيست. يک ستاره کوچک است که در صورت فلکی دلو مشهود، بین عرضهای ° ۶۵ + و ° -۹۰ واقع شده است. به گفته اخترشناسان، مانند ستاره در کهکشان راه شیری است که عمربسيار زيادي دارد.
هر چند دو تا از اين سيارات دارای اندازه و درجه حرارتي شبیه به زهره و زمین هستند، ولي با توجه اينکه مدار حرکت آنها بسیار نزدیک به ستاره است، و چون خورشید آنها نور کمتري دارد، ممکن است داراي مناطقي قابل سکونت باشند.
مححقين در مورد سومین سیاره و خارجی ترین آنها که داراي یک مدار نامنظم است، نيز معتقد هستند حتي در دورترین نقطه مدار خود هم که احتمالا کمترين تابش را دريافت مي کند، هنوز هم اين تابش به اندازه کافی قدرت دارد تا بتوان در آن سکونت کرد.
مایکل گيلون از انستیتو D اخترفیزیک و همکار ژئوفيزيک در دانشگاه لیژ بلژیک و دانشیار تحقيق در تیم TRAPPIST مي گويد:”با چنین دوره های مداری کوتاهي، اين سیارات بین ۲۰ تا ۱۰۰ بار نزدیکتر به ستاره خود هستند به نسبت فاصله زمین تاخورشید. ساختار این سیستم سیاره ای در مقايسه با منظومه شمسی بیشتر شبیه به سیستم حرکتي اقمار مشتری است.”
اين مطالعات همچنان در حال انجام است تا ببينند در این سیارات تازه پیدا شده، نشانه هایی از زندگی با بررسی فضای بين سیارات و ستاره خود وجود دارد يا خير. آنها با توجه به عبور نور از بين گازهاي موجود در اتمسفر بين آنها مي توانند نشانه اي از مواد شیمیایی موجود در آنها و نوع آرایش مواد برسند. محققان بر این باورند که بهترين شانس را بدست آورده اند براي تعیین ترکیبات و گازهای موجود در بين آنها.
جولین از همکاران پژوهش از دانشگاه MIT مي گويد: “باتوجه به ساخت تلسکوپ هاي غول پیکري از جمله اسو E-ELT که تا سال ۲۰۱۸ به بهره برداري مي رسند مي توان فضا را خيلي بهتر ديد، و مطالعه ترکیب اتمسفر این سیارات برای کشف آب و يافتن اثری از فعالیت های بیولوژیکی مي تواند یک گام بزرگ در جستجوی حیات در جهان باشد.”
این نوع پژوهش ها کمک خواهد کرد به باز کردن راه های جدید براي جستجو سیارات فراخورشیدی، به عنوان مثال حدود ۱۵ درصد از ستارگان که نزدیکی منظومه شمسی قرار دارند، از نوع ستاره کوتوله فوق العاده سرد می باشند، و ممکن است بتوان در این منطقه سیاره هاي ديگري را پيدا کرد که قابل سکونت باشند در حالي که از بسیاری جهات به زمین ما شبيه هستند، حتی در اطراف ستاره کوتوله سرد.
منبع: ESO