کشف جریان مذاب آهن در هسته زمین
چهار سال است که سه ماهواره Swarm آژانس فضایی اروپا مشغول مطالعه بر روی میدان مغناطیسی زمین هستند. نتایج این تحقیقات چهار ساله وجود جریانی از آهن مذاب را در فاصله ۳۰۰۰ کیلوکتری سطح زمین و نزدیکی هسته نشان می دهد که با سرعت بالایی در حال حرکت می باشد. نتایج این تحقیق می تواند تصورات ما را در مورد علت میدان مغناطیسی زمین دگرگون کند.
همانطور که می دانید میدان مغناطیسی زمین نقش مهمی در محافظت از سیاره ما در برابر اشعه های کیهانی مضر و بادهای خورشیدی ایفا می کند. در واقع می توان گفت بدون وجود این میدان مغناطیسی امکان وجود حیات بر روی زمین هرگز امکان پذیر نبود. که اگر چنین بود سرنوشت زمین هم مانند همسایه سرخش مشتری می شد.
روش های مختلفی برای مطالعه میدان مغناطیسی وجود داشته ولی توانایی منحصر به فرد ماهواره Swarm که با استفاده از جریان اشعه ایکس می تواند انواع مختلف سیگنال های مغناطیسی را که از بخش های مختلف این سیاره، مثل هسته درونی یا مگنتوسفر به بالا حرکت می کند را از هم جدا کند، و به کمک روش های محاسبه ای دقیق چشم انداز روشنتری را از فعالیت های پنهان زمین نمایان کند.
مطالعات نشان می دهد این جریان زیرزمینی بیشتر در نیمکره شمالی متمرکز شده است، به ویژه در آلاسکا و سیبری که در برخی نقاط سرعت حرکتش به بیش از ۴۰ کیلومتر در سال هم می رشد. در مقایسه با دیگر حرکاتی صفحات زمین انجام می دهند می توان گفت سرعت حرکت این جریان مذاب آهن مثل دویدن می باشد، در واقع سرعت حرکتش سه بار سریع تر از دیگر عناصر هسته خارجی، و صدها هزار برابر سریع تر از حرکت صفحات تکتونیکی است که قاره بر روی آن قرار دارند می باشد.
دلایل مختلفی را برای علت وجودی این جریان دانشمندان ذکر می کنند ولی مطالعه بر روی این جریان می تواند اطلاعات بیشماری را مورد میدان مغناطیسی زمین و دلایل جابجایی این میدان را روشن کند.
این تحقیق در مجله، Nature Geoscience منتشر شده است.
منابع: دانشگاه لیدز، آژانس فضایی اروپا