آیا چاقی می تواند به شیوه ای مشابه ویروس ها مسری باشد؟
جالب بدونید طبق یک مطالعه جدید اگر به یک جامعه یا شهر با نرخ چاقی بالا نقل مکان کنید برای زندگی یا کار، احتمال اینکه شما هم مانند آن افراد چاق شوید بسیار زیاد است! محققان به این نتیجه رسیده اند که چاقی علاوه بر دلایلی مانند ژنتیک از قرار گرفتن در محیط مستعد نیز ناشی می شود.
درواقع می توان گفت “آلودگی اجتماعی در چاقی به این معنی است که اگر افراد بیشتری در اطراف شما چاق باشند، امکان اینکه شما هم چاق شوید بسیار افزایش می یابد”، به عبارت دیگر، زندگی در یک جامعه که چاقی رایج است، می تواند منجر به تغییر شیوه زندگی، غذا خوردن ناسالم و اضافه وزن و یا چاقی را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. ”
در این مطالعه که بر روی خانواده های نظامیان صورت گرفته است با توجه به اینکه این افراد امکان انتخاب محیط زندگی و کار را مانند افراد عادی ندارند پس نتایج دقیقتری بدست می آید. برای این کار از حدود ۱۳۱۴ پدر یا مادر و ۱۱۱۱ کودک استفاده شد که در ۳۸ مکان مختلف در ایالات متحده قرار داشتند.
میزان چاقی در شهرهایی که مورد مطالعه قرار گرفت به ترتیب پایین ترین سطح در بین شهر ها El Paso، کلرادو با حدود ۲۱ درصد بزرگسالان چاق و بیشترین میزان افراد چاق در مکان هایی مانند Vernon County، لوئیزیانا با ۳۸ درصد بزرگسالان چاق رتبه بندی می شد. در واقع این مطالعه نشان می دهد که خانواده هایی که در مناطق با میزان چاقی بالا زندگی می کردند بیشتر دچار چاقی می شدند.
نتایج حاصل به این گونه بود که “اگر یک خانواده به یک منطقه با نرخ چاقی کم مثل شهر ال پاسو در کلرادو که حدود ۲۱ درصد از بزرگسالان چاق هستند، نقل مکان کنند، شانس والدین برای چاق شدن به میزان ۲۹ درصد کاهش می یابد و این شانس برای کودکان نیز ۲۳ درصد کاهش می یابد.”
یکی از جنبه های کلیدی تحقیق، ایجاد رابطه بین عوامل محیطی است که می تواند میزان چاقی را افزایش دهد به گونه ای که به عنوان یک بیماری اجتماعی شناخته شود. بدیهی است، اگر یک جامعه دارای ورزشگاه های زیادی نباشد و یا تعدا رستوران های فست فود در انجا بیشتر از معمول باشد، این عوامل محیطی می توانند میزان چاقی را در افراد آن جامعه بیشتر کنند، بنابراین محققان، بسیاری از این عوامل محیطی را به عنوان متغیرهای سازمانی در مدل تشریح می کنند هرچند که عوامل دیگری هم در چاعی افراد یک جامعه دخیل می باشند.
این اولین تحقیق نیست که نشان می دهد چاقی در سراسر جامعه می تواند به شیوه ای مشابه ویروس ها گسترش یابد. پیش از این مطالعهای در مجله پزشکی نیوانگلند در سال ۲۰۰۷ منتشر شد که توسط افراد یک شبکه اجتماعی با ۱۲ هزار کاربر انجام شده بود نتایج این تحقیق نشان می داد افزایش وزن در یک فرد میتواند به افزایش وزن در دوستان یا خانواده فرد نیز تاثیر بگذارد.
محققان دریافتند که اگر فردی چاق شود، احتمال چاق شدن دوستان بسیار نزدیک اوحدود ۵۷ درصد افزایش می یابد به عبارتی احتمال خطر چاقی در افراد تا سه برابر می شود. جالب توجه است که احتمال چاقی در همسایگان افراد چاق دیده نمی شود، اما خواهران یا برادران افراد چاق شانس بیشتری برای چاغ شدن دارند.
نتایج این مطالعات نشان می دهد که به اصطلاح اپیدمی چاقی می تواند به معنای واقعی کلمه درست تر از آنچه قبلا تصور می شد، باشد. مسلما چاقی یک ویروس ملموس نیست که از فردی به فرد دیگر سرایت کند، اما به نظر می رسد که از طریق نفوذ اجتماعی در سراسر جامعه یا شبکه های اجتماعی به راحتی گسترش می یابد.
مطالعه جدید در مجله JAMA Pediatrics منتشر شده است.