مارمولک چگونه می تواند دم کنده شده خود را بازسازی کند؟
بسیاری از مارمولک ها می توانند دم خود را جدا کنند تا از دست شکارچیان فرار کنند، البته بعد از این کار دوباره دم جدیدی جایگزین می شود! در واقع آنها می توانند در عرض ۳۰ روز دوباره دم جدیدی را جایگزین کنند. در همین رابطه گروهی از دانشمندان دانشگاه Guelph کانادا تحقیقاتی را انجام دادن و متوجه شدند که مارمولک چگونه این کار را انجام می دهد. نتایج این تحقیقات می تواند منجر به پیشرفت هایی در روند درمان صدمات نخاعی در انسان شود.
پروفسور متیو ویریکیوس با مطالعه بر روی نوعی مارموکل به نام ژکو (Geckos) در آزمایشگاه متوجه شد که نخاع آنها دارای نوع خاصی از سلول های بنیادی معروف به گلایند رادیال است. این سلول ها در حالت عادی غیر فعال هستند. اما زمانی که دم از جای خود کنده می شود فعال شده و شروع به رویش دم جدید می کنند.
در واقع نحوه عملکرد این سلول ها به گونه است که بعد از جدا شدن دم، انواعی از پروتئین های مختلف را تولید می کنند تا دم جدید رشد کند در انتها، آنها یک عصب جدید را ایجاد می کنند، هنگامی که فرایند بازسازی و ترمیم دم کامل شد، این عصب به نخاء اصلی حیوان متصل شده که در این حالت سلول های بنیادین دوباره به حالت خواب می روند.
جالب است که بدانید این سلول ها در بدن انسان هم وجود دارد، اما در انسان وقتی نخاء آسیب می بیند، بعد از آنکه همین سلولو های بنیادین بافت آسیب دیده نخاء را ترمیم کردند به خالت خواب می روند و دیگر عصب نخاعی را به هم متصل نمی کنند!
تا به امروز ما می دانستیم که نخاع ژکو می تواند خود را بازسازی کند، اما نمی دانستیم که کدام سلول ها نقش کلیدی در این فرایند را ایفا می کنند،” پروفسور ویریکیوس می گوید. “انسان ها در برابر صدمات نخاعی غیر قابل درمان هستند ، اما نتایج این تحقیق می تواند دریچه های روشنی را برای اصلاح این سلولوهای بنیادین و قابلیت ترمیم شدن نخاء را در انسان پیش روی ما قرار دهد.
منبع: دانشگاه Guelph